Blockchain – de technologie achter de bitcoin toch? Ja, daar is blockchain vooral bekend mee geworden. Maar de toepassingen en mogelijkheden reiken verder dan dat. Veel verder. Ons dagelijks leven zou er door deze technologische ontwikkeling wel eens totaal anders uit kunnen gaan zien. Vastgeroeste modellen, instanties en gebruiken lopen risico overbodig te worden. Allemaal dankzij blockchain technologie.
Denk er maar eens over na.
Zelfs nu, een tijd waarin auto’s zelf gaan rijden en alles met elkaar in verbinding staat, zijn we nog steeds afhankelijk van machtige tussenpartijen die wij blindelings moeten vertrouwen met onze persoonlijke informatie, geld en noem ’t maar op. Doe je dit niet? Dan zit je helaas vast aan het sok-met-geld-onder-je-bed-principe. Maar dit gaat veranderen. Althans, als het aan blockchain technologie ligt.
Een vertrouwenskwestie?
Over het succes van de bitcoin kan worden gespeculeerd; de een ziet de bubbel al uiteenspatten en de ander investeert kapitalen in de digitale munteenheid. Maar blockchain technologie, de datastructuur achter het bitcoin-netwerk, bewijst zich als veelbelovende nieuwkomer. In feite is een blockchain niets meer dan een aaneenschakeling van ‘blokjes’ informatie in een digitaal grootboek waar iedereen eigenaar van is – of niemand eigenaar van is, het is maar hoe je het bekijkt. Een gedeelde database dus. De blokjes informatie kunnen alleen onderaan de ketting worden toegevoegd waardoor er geen informatie verwijderd, vervalst of aangepast kan worden; eerdere acties kunnen dus makkelijk en betrouwbaar teruggeleid en gecontroleerd worden.
Om de veiligheid te garanderen en fraude uit te sluiten, worden de toevoegingen geverifieerd door een groot netwerk van computers, of ‘nodes’, die de informatie in een blockchain permanent met elkaar vergelijken. Er wordt gekeken of iedere computer dezelfde gegevensreeks ziet, waarna een toevoeging geweigerd of geaccepteerd kan worden. Ten opzichte van een tussenpersoon of instantie heeft deze methode grote voordelen. Een toevoeging in het grootboek is namelijk niet meer afhankelijk van een autoriteit, en daarmee inzichtelijker en beter te controleren.
Wat dit met vertrouwen te maken heeft? Eigenlijk alles. Wanneer je een transactie uitvoert ga je ervan uit dat de bank dit ook op jouw balans doorvoert. We hebben collectief besloten dat we banken kunnen vertrouwen, want we zetten massaal ons geld op rekeningen bij deze instanties. Gelukkig is er voor ons ook weinig reden om te twijfelen aan de intenties van Nederlandse banken, maar helemaal zeker weten kun je het nooit. Of wel? Met blockchain technologie kom je aardig in de buurt van absolute zekerheid. Doordat acties worden geverifieerd door een groot netwerk waarin belangen geen rol spelen, wordt ‘gedistribueerd vertrouwen’ opgebouwd. Dit geldt overigens niet alleen voor transacties, ook bij bijvoorbeeld eigendommen, identiteitskwesties of rechtszekerheid kan blockchain technologie de status quo aardig op z’n kop zetten.
Powershift van epische proporties
Blockchain technologie kan de huidige machtsverdeling wel eens flink gaan opschudden. Gebaseerd op een peer-to-peer-principe maakt blockchain technologie het gebruikers namelijk mogelijk om zonder tussenpersoon of instantie zaken te regelen. Dit scheelt niet alleen tijd maar ook een behoorlijke som geld. Denk bijvoorbeeld aan de torenhoge bedragen die je betaalt aan een notaris om het eigendomsbewijs van een woning over te dragen aan de nieuwe eigenaar. Met een blockchain kan deze overdracht zonder tussenpersoon. De huidige eigenaar van de woning is namelijk als zodanig terug te vinden in de blockchain en heeft daarmee het recht om het eigendomsbewijs over te dragen aan de nieuwe eigenaar. Omdat het via een blockchain mogelijk is om eigendom van data – in dit geval een eigendomsbewijs – direct over te dragen, wordt een dergelijke tussenpartij overbodig.
Dus wat betekent dit voor centrale instanties?
Blockchain zorgt ervoor dat macht gedistribueerd wordt. Autoriteiten hebben niet langer zeggenschap over de overdracht van data. Hiermee decentraliseert het volledige on- en offline landschap zoals we het nu kennen. Zodra fraudegevoelige zaken via een eigen netwerk lopen, zoals het geval is met blockchain technologie, is de controle op deze informatie optimaal, de veiligheid sterk verbeterd en zijn de kosten een stuk lager.
Het is daarom niet voor niets dat blockchain technologie door veel experts de grootste technologische doorbraak sinds het internet wordt genoemd. Als we de trends mogen geloven, gaat iedereen te maken krijgen met blockchain en gaat het grote consequenties hebben voor de huidige verhoudingen.
Democratie veiliggesteld met blockchain technologie
Een interessant aspect van blockchain technologie is een mogelijke toepassing tijdens verkiezingen. De huidige manier van stemmen is extreem fraudegevoelig; hackbare software of weggemoffelde formuliertjes – in veel democratieën is dit helaas nog steeds aan de orde. Maar wat nou als we zélf de uitgebrachte stemmen konden tellen en zeker wisten dat een specifieke stem ook echt door een stemgerechtigde was uitgebracht? Deze mogelijkheid is dichterbij dan je denkt.
Met blockchain technologie kunnen persoonlijke stemmen worden versleuteld, waardoor een stem gekoppeld wordt aan een stemgerechtigde. Op die manier kan worden bevestigd dat een stem daadwerkelijk is meegeteld; het netwerk van nodes verifieert de uitslag van een verkiezing en over de uitkomst kan een individu na afloop geen invloed uitoefenen. Democratieën blijven democratieën en regeringen kunnen naar waarheid worden gevormd. Of we dit in de nabije toekomst in de praktijk gaan zien is nog een vraag, maar het principe klinkt veelbelovend.
Nooit meer naar de zwarte markt
Een toepassing van blockchain technologie die al wél in ontwikkeling en in gebruik is, is het onvervalsbare concertkaartje. Nederlands IT-bedrijf GUTS is de strijd aangegaan met malafide tickethandelaren die in groten getale concerttickets inkopen om deze vervolgens voor het drievoudige bedrag door te verkopen aan muziekliefhebbers die achter het net hebben gevist. Met behulp van blockchain technologie wordt een entreeticket uniek gemaakt en gekoppeld aan de simkaart van de koper, waardoor doorverkopen geen optie meer is. Zodra je verhinderd bent en van het kaartje af wil, verkoop je het binnen het platform van GUTS voor dezelfde prijs als waar je het ticket zelf voor gekocht hebt. Dus tenzij je óók je simkaart verkoopt bij het doorverkopen van een ticket, is frauderen niet mogelijk.
Dit is een mooi voorbeeld van de talloze mogelijkheden van blockchain technologie. Wat ook prettig is: je hoeft de blockchain niet door en door te begrijpen om het te kunnen gebruiken. Net als bij je telefoon is het fijn als blockchain technologie werkt, maar je hoeft niet precies te weten wat er allemaal op de achtergrond gebeurt.
IoT en blockchain technologie vormen gouden combinatie
Naast blockchain technologie is ook het Internet of Things (IoT) bezig aan een technologische wereldverovering. IoT, wat in het kort neerkomt op het netwerkgestuurde beheer van elektronische apparaten, zorgt ervoor dat semi-intelligente apparaten een entiteit vormen op internet en daardoor permanent met elkaar in verbinding staan. Deze zogenoemde embedded systems die verbonden zijn met het internet vormen de ideale context voor blockchain technologie. Het IoT is namelijk per definitie gedistribueerd en daarmee een goede partner voor de specifieke mogelijkheden van blockchain. Denk bijvoorbeeld aan machine-to-machine-communicatie; voorheen was de integriteit van apparaten die met elkaar in contact stonden alleen te controleren door een betrouwbare externe factor – met blockchain wordt deze centrale factor overbodig.
Op dit moment zijn veel grote bedrijven de mogelijkheden van IoT en blockchain aan het onderzoeken. Overvallen worden door deze technologie is namelijk geen optie; je móet voorbereid zijn op de aanstormende veranderingen om je hoofd bovenwater te houden. De vraag naar blockchain developers groeit daarom ook enorm. Zo ontstaat er langzamerhand een nieuw vakgebied voor developers die geïnteresseerd zijn in AI, IoT of blockchain – zij krijgen de mogelijkheid om bij te dragen aan het inrichten van de digitale toekomst.
In de kinderschoenen
Dat de mogelijkheden eindeloos zijn betekent natuurlijk niet dat al deze mogelijkheden ook direct in praktijk gebracht kunnen worden. De blockchain technologie is nog piepjong en zit daarom midden in de trial-and-error-fase. De kans dat de blockchainrevolutie binnen afzienbare tijd de gevestigde orde overhoop gooit is niet groot. Er moet nog een hoop gesleuteld worden aan de technologie voordat het op grote schaal in gebruik genomen kan worden. Maar tot die tijd volgen we de ontwikkelingen rond blockchain op de voet.
Wat je ook van de technologie vindt, blockchain gaat hoe dan ook een verandering teweeg brengen in het huidige digitale landschap. Hoe groot deze verandering zal zijn en welke consequenties hieraan vastzitten, is nog de vraag. Of de stempel ‘grootste technologische doorbraak sinds het internet’ op z’n plaats is, zullen we de komende jaren gaan ervaren.
